Page 250 - chuyen doi lon - ebook.dangtrongdai.com

nhưng cùng với nhiều ích lợi của nó, ánh sáng điện cũng mang lại những
thay đổi khó thấy và không lường trước được đối với cách sống của con
người. Lò sưởi, nến, và đèn dầu đã luôn luôn là những nơi tụ họp của gia

đình. Lửa, như Schivebusch viết, là “linh hồn của căn nhà.” Các gia đình
tụ tập buổi tối trong một phòng chính, hấp dẫn bởi ngọn lửa bập bùng,
để chuyện trò về các sự kiện trong ngày hay để vui chơi cùng nhau. ánh
sáng điện cùng với lò sưởi trung tâm đã làm tan rã truyền thống lâu đời
này. Các thành viên gia đình bắt đầu dành nhiều thời gian hơn trong
những căn buồng khác nhau vào buổi tối, học hay đọc sách hay làm việc

một mình. mỗi cá nhân dành được nhiều riêng tư hơn và một cảm giác
lớn hơn về sự độc lập, nhưng sự gắn kết của cả gia đình thì lại bị yếu đi.
Lạnh và đều đặn, ánh sáng điện thiếu sức lôi cuốn của ngọn lửa. nó
không quyến rũ hay dịu dàng mà chỉ thuần túy làm đúng chức năng. nó

đã biến ánh sáng thành một hàng hóa công nghiệp. một tác giả người
Đức năm 1944, bắt buộc phải dùng nến thay vì bóng đèn trong những
đêm bị máy bay tấn công, đã rất ấn tượng về sự khác biệt. “Chúng ta đã
nhận thấy,” ông viết, “trong ánh sáng yếu ớt hơn của nến, các vật thể có
một dáng vẻ khác, rõ nét hơn nhiều – nó cho chúng một phẩm chất của
‘hiện thực.’” Phẩm chất này, ông viết tiếp, “bị mất đi trong ánh sáng điện:

các vật thể (dường như) xuất hiện rõ ràng hơn nhiều, nhưng thực tế nó
làm phẳng chúng ra. Điện cho ánh sáng quá mạnh và do đó mọi thứ mất
đi hình thể, đường nét, nội dung – tóm lại là mất đi bản chất.”
Chúng ta vẫn còn bị hấp dẫn với ngọn lửa nơi đầu sợi bấc đèn. Chúng

ta thắp nến để tạo một không khí lãng mạn hay êm đềm, để ghi dấu một
dịp đặc biệt. Chúng ta mua những cây đèn trang trí được chế tạo để nhìn
giống như những giá nến với bóng đèn có khuôn hình như những ngọn
lửa. nhưng chúng ta không còn biết mọi thứ đã như thế nào vào cái thời
lửa là nguồn của mọi ánh sáng. Số người còn nhớ cuộc sống trước khi

249
Phần kết