Page 36 - chuyen doi lon - ebook.dangtrongdai.com
P. 36
đáng sợ. Trong khi đèn khí ban đầu được “ca ngợi là sạch và hiện thân
cho sự tinh khiết” như Wolfgang Schivelbusch đã viết trong Disenchanted
Night (Đêm giải mê) về các hệ thống đèn khí, những hạn chế càng bị bộc
lộ rõ rệt khi nó được sử dụng rộng rãi hơn. mọi người bắt đầu xem nó
là “bẩn và mất vệ sinh” – một thứ chẳng đặng đừng. Bản thân Edison đã
loại bỏ đèn khí vì xem nó như một sự “mọi rợ và phí phạm”. ông gọi nó
là “ánh sáng của những thời kỳ đen tối.”
mặc dù sự không hài lòng với các đèn khí gia tăng, các giới hạn về công
nghệ đã hạn chế việc dùng điện để thắp sáng vào thời điểm Edison bắt
đầu các thí nghiệm của ông. Thêm nữa, bóng đèn nhiệt hiện đại vẫn chưa
được phát minh. ánh sáng điện duy nhất lúc đó là đèn huỳnh quang, làm
việc theo nguyên lý phát một dòng điện trần qua khoảng cách giữa hai
điện cực bằng sắt. Đèn huỳnh quang cháy với độ sáng mạnh và tỏa nóng
tới mức không thể đặt chúng trong các phòng hay bất kỳ không gian kín
nào. Chúng chỉ được giới hạn dùng cho các khu công cộng lớn. một vấn
đề nữa là không có cách gì để cung cấp điện cho chúng từ một khu vực
tập trung. mỗi đèn huỳnh quang cần một bộ pin riêng. “giống như nến
và đèn dầu,” Schivelbusch giải thích, “đèn huỳnh quang được vận hành
theo nguyên lý tự cung, tiền công nghiệp.” Đèn khí dù kém cỏi ra sao đi
nữa thì đèn điện vẫn chưa phải là một lựa chọn.
Bởi vậy, để chế tạo “một máy,” Edison đã phải theo đuổi các đột phá
công nghệ trong từng thành phần chính của hệ thống. ông phải đi tiên
phong trong việc sản xuất điện khối lượng lớn một cách hiệu quả, trong
việc truyền tải điện an toàn tới các ngôi nhà và công sở, trong việc đo
lượng điện mỗi khách hàng sử dụng, và cuối cùng, trong việc biến dòng
điện thành nguồn thắp sáng có thể kiểm soát được, thích hợp với các
không gian sống bình thường. và ông phải đảm bảo có thể bán ánh sáng
điện với cùng giá như đèn khí mà vẫn có lãi.
35
nhà phát minh và viên thư ký