Page 23 - chuyen doi lon - ebook.dangtrongdai.com

công cụ hoặc ứng dụng khác nhau có thể phát triển được. hãy thử so
sánh hệ thống điện với hệ thống đường sắt. một khi hệ thống đường sắt
được thiết lập, hầu như ta chỉ có thể làm được một việc với nó: cho các

đoàn tàu chạy qua lại chuyên chở hàng hóa hoặc hành khách. nhưng một
khi đã thiết lập được lưới điện, ta có thể sử dụng nó để cấp nguồn năng
lượng cho mọi thứ từ các robot trong nhà máy tới các máy nướng bánh
mì trên bàn bếp và những chiếc bóng đèn trong lớp học. Bởi được áp
dụng một cách rộng rãi như vậy, gPT mang đến tiềm năng cho hiệu quả
kinh tế theo quy mô rất to lớn nếu như khâu cung cấp có thể hợp nhất.

Điều này không phải lúc nào cũng có thể làm được. Các động cơ hơi
nước và bánh xe nước đã là những công nghệ phổ dụng không thích
ứng với sự tập trung hóa. Chúng phải ở kề ngay nơi mà năng lượng của
chúng được sử dụng. Do vậy henry Burden đã phải làm bánh xe nước

ngay cạnh nhà máy của ông. nếu xây cất bánh xe nước cách xa chỉ vài
trăm thước, năng lượng do bánh xe sản sinh ra sẽ bị hao tổn vào việc
quay các dây curoa dài để chuyển năng lượng tới nhà máy. và sẽ không
còn lại mấy năng lượng để chạy những chiếc máy của công nhân.
nhưng điện và điện toán có chung một điểm làm chúng trở nên đặc

biệt ngay cả trong số ít các công nghệ phổ dụng: cả hai đều có thể được
chuyển giao hiệu quả từ khoảng cách rất xa qua một mạng lưới. Bởi
chúng không cần phải được sản xuất ngay tại chỗ, chúng có thể đạt được
quy mô hiệu quả kinh tế của cung cấp tập trung. những hiệu quả kinh
tế này phải cần thời gian mới thấy được hết, và cần nhiều thời gian hơn

nữa mới khai thác được hết. Trong giai đoạn đầu sự phát triển của một
gPT, khi chỉ có ít chuẩn mực kỹ thuật và không có mạng lưới phân phối
rộng lớn, công nghệ không có khả năng cung cấp tập trung. việc cung
cấp cần thiết phải bị phân đoạn. Khi một công ty muốn khai thác sức

22
chuyển đổi lớn