Page 172 - chuyen doi lon - ebook.dangtrongdai.com
P. 172
Trong năm 1971, nhà kinh tế Thomas Schelling đã tiến hành một thí
nghiệm và đạt được kết quả rất bất ngờ. ông tò mò về tính dai dẳng của
tệ phân biệt chủng tộc cực đoan trong nước. ông biết rằng đa phần dân
mỹ không phải là người phân biệt chủng tộc hay mù quáng, và nhìn
chung họ đều vui vẻ sống xung quanh những người trông không giống
họ và nghĩ không cùng cách với họ. Đồng thời, ông cũng biết rằng chúng
ta không phải hoàn toàn không có thành kiến trong việc lựa chọn nơi
chúng ta sống và những người để chúng ta giao tiếp. Đa phần mọi người
đều có một sở thích, dù rất nhỏ, là được gần với ít nhất vài người tương tự
với mình. họ không muốn là người da đen hay người da trắng duy nhất,
hoặc là người tự do hay bảo thủ duy nhất trong một khu phố. Schelling
muốn biết xem một thành kiến nhỏ như vậy liệu về lâu dài có gây tác
động tới việc hình thành các khu dân cư không.
ông bắt đầu thí nghiệm bằng cách vẽ một lưới các ô vuông trên một
mảnh giấy, tạo một mô hình giống như một bàn cờ lớn quá khổ. mỗi ô
vuông thể hiện một ngôi nhà. Sau đó ông đặt ngẫu nhiên một số con dấu
đen hoặc trắng vào một số ô. mỗi con dấu thể hiện một gia đình da đen
hoặc da trắng. Schelling giả thiết rằng từng gia đình đều muốn sống trong
một khu dân cư hỗn hợp, và đó chính là tình trạng ban đầu của lưới: các
gia đình da đen và da trắng ở rải rác trên lưới theo cách rất ngẫu nhiên.
Đó là một cộng đồng hoàn toàn hợp nhất. Sau đó ông đưa ra thêm một
giả thiết nữa rằng: mỗi gia đình đều muốn có một vài hàng xóm với cùng
màu da. nếu tỷ lệ hàng xóm cùng màu da thấp hơn 50 phần trăm, thì gia
đình có xu hướng chuyển tới một căn nhà mới.
Trên cơ sở một quy tắc đơn giản như vậy, Schelling bắt đầu dịch
chuyển những con dấu quanh lưới. nếu những hàng xóm của một con
dấu đen là nhiều hơn 50 phần trăm trắng hay hàng xóm của một con
171
Sự tách rời kỳ vĩ